VBK Magazine

Karper in Zicht Het lang verwachte boek van karpervisser en kunstenaar Rob Schneider, nu bij Westerlaan Publisher. Rob is een van de grote pioniers op het gebied van het moderne karpervissen. Hij heeft al zijn kennis en ervaring in dit boek samen gebracht. Het is een smakelijk geheel geworden, vlot leesbaar geserveerd en waar nodig met humor gekruid. Eerder publiceerde hij tal van artikelen in diverse bladen en werkte mee aan twaalf andere visboeken. Zijn schilderijen en tekeningen van karpers zijn vaak geïmiteerd, maar nooit geëvenaard. In dit boek vind je het beste van zijn beste werk. Het boek telt acht hoofdstukken waarin de karper met zijn gedrag centraal staat, dit alles in samenhang met de altijd veranderende onderwatersituatie. Het boek vertelt je ook waarom wij als vissers soms de haren uit ons hoofd trekken. De twee hoofdstukken over aas zijn diepgravend, relativerend en tonen aan dat er veel onzin over dit onderwerp bestaat. En waarom. Als kers op de taart zijn een aantal verhalen opgenomen die laten zien dat Rob niet alleen visser en schilder is, maar ook nog een begaafd meester-verteller. Uit het voorwoord, geschreven door Alijn Danau: “Lang geleden dat ik nog zo genoten heb van een boek over karpervissen. Rob is gezegend met de gave van het woord en kan buigen op een schat aan kennis die hij kwistig met de lezer deelt”. Bestel Karper in Zicht voor de prijs van € 45,- + € 6,95 verzendkosten op www.westerlaan-publisher.com 201 200 vandebodem staandballetje teproberen.Datnoemenwe “curiosity feeding”.Daarin ligtdeverklaringvanhet succesvande pop-up.Het opvallende karakter ervan prikkelt de vis en resulteert, alshetgoed is, in een blije-man-met-vis foto. Watme tegen staatbijdezemaniervanvisvangen, isdat jenietgoedweetofdevisvoor jegevoerde aasging,dusofdebasis van die vangst nietmeer dan louter de nieuwsgierigheid van de viswas. ”Een vis is een vis,wat zeur je nouman“, hoor ik je nu denken.Naarmijn ervaring is vis die goed op je voerplek van jouw voer aan ’t smullen is, een stukmakkelijker vangbaar en blijft later ook beter vangbaar, naarmate je voer goed in de smaak valt.Dat heeft alles temakenmet het leervermogen van een karper, zowel negatieve alspositieve conditionering, kortom:dressuur. Er is bepaald een verschil tussen de vangkracht van een pop-up op eenwaterwaar ze voor het eerst geïntroduceerdworden of eenwaterwaar er jarenmet regelmaatmet die dingen gevistwordt.Wat dat betreft leert een gemiddelde karper sneller dan niet eensweinig vissers.Als je ooit kennis hebt genomen van de dressuurproeven van de toenmaligeOVB kun je jewellicht nog de conclusies herinneren.Die kwamen erop neer dat eenmaal gevangen karper daarna veelmoeilijker te vangenwas.Net zozeer als dat karper zijn aasgedrag kan aanpassen nadat hij op onze feillozemoderne systemen eenmaal geprikt is geweest, zoalsLucDeBaets aan toonde. Inmiddels zag ik zelfs al veel onderwaterfilmpjeswaaruit je kunt afleidenhoemoeizaam een karper zich door een pop-up laat verleiden, vooralwanneer ze er al bekentmee zijn.Op een royale voerstek zie je dan zo‘n balletje omhoog staan, geknoopt aan zo‘n perfecte rig.Of het nu een paar karpers zijn -voedselnijd alom- of een individu, het is steeds hetzelfde.De voerplek wordtonderzocht,hetwaterwordtgeproefdendatzwevendeballetjewordtwelergvaakgenegeerd.Heelvaak.Tienof twintig keerheb ikherhaaldelijkgezien.Zezwemmener langs,erzelfs tegenaan,hetdingwordt somszelfsdoordezwembewegingen verplaatst. Na veel aarzelingen en schijnbewegingen plaatst een dappere karper onverwacht alsnog een zuigstoot. Om zo mogelijk nog sneller het handeltje uit te spugen. Soms zijn datmeerdere pogingen van verschillende karpers.Het is gewoon opvallend tenoemenmethoeveel terughoudendheidopdie aasaanbiedinggereageerdwordt.Ofhoe slechthetgeheel eigenlijk haakt.En tegelijkertijd gaan die koppenmet regelmaat naar de bodem omwat gevoerdemaïsweg te zuigen, of een paar los liggende balletjes naar binnen tewerken.De vis staat in ieder geval op scherp nabij zo‘n vreemd zwevend ding. Je kunt naar mijn ideemaarbeter tweekeernadenkenvoordat je zeklakkeloosgaatgebruiken, alleenomdat jedat indemedia zovaak las. Watnog nietwil zeggen dat je ze niet gebruiken kunt.De omstandigheden zijn ook hier -nuweet je ’twel- doorslaggevend. Je kunt ze beter beschouwen als een extra in te zetten stukje gereedschap in plaats van ze standaard aan je lijn te hangen. Wanneer je ze op een redelijk normale vlakke bodem presenteert kun je er donder op zeggen dat je tegenwoordig over het algemeennietde eerstebent éndatdusdekarper zewel vakergezienheeft.Met de alsbeschreven consequenties tot gevolg. Diepop-upsmetspecifiekontwikkelde rigszijnvanoorsprongbedachtom toch tekunnenvissen ingevalvanovervloedigwier, zachte snotbodemsofbijveel algengroei. In aldiegevallenben jemet eengemiddeld standaardsysteem zogoed alskansloos. Deboelpriktdannietgoed, ismiddelsde algnietgoed schoon tepresenterenof zinkt langzaamweg indebodem. Indat soort gevallen kan een pop-upmet bijbehorende rig soelaas bieden.De pop-up is derhalve een oplossing voor een vistechnisch probleem en isvanoorsprongnooitbedoeld als een standaardsysteem.De effectiviteit ervanneemt toenaarmate je ’m listiger inzet.Vlakbovendebodemmet troep, inplaatsvanhoger.Of ternauwernoodzwevendboven een laagjealgofdrab, zodoende je haak vrij houdend.Wel kan ikme verbazen over het aantalmodificaties die in de loop der tijd zijn aangebracht. Ietsmet veranderingendiedan nog altijdgeennoodzakelijke verbeteringen zijn. In de oudste vormwerd de pop-up gevistmet vast of schuivend lood, een hooklink van nylon of dacronmet verzwaring om het drijvend balletje boven de bodem te houden, en de haak loodrecht omhoog.Toen zag je al dat veruit demeeste hakingen in de onderlipwaren.Datwas destijds een significant verschilmet veel andere aasaanbiedingen.Dat had natuurlijk alles te makenmetdepuntdieopdiemaniergevist logischerwijsnaarbeneden stondenhetaasgedragvandekarperdiehetgeheelvan De bodemgesteldheid bepaaltmedede effectiviteit van een rig. 205 204 stukjemet ’mmeelopen, schattewaar ieuitzou komen en gooide eenmeter of vier voor ’m in. Het stond perfect: het lood met het volgende deel van de hooklink tussen en over hetwier, dan langzaamomhoogkomendmetuiteindelijk een centimeter of vijf boven hetwier de haak met aas.De vis kwam naderbij.Nogmaar een metertje.Danherkendedevisoverduidelijkhet opstaande balletje, draaide op een halvemeter ervoormet een lichte versnelling weg, en gaf mij zo het nakijken. Ik weet zeker dat ik die vis op het allerlaatstemoment nog zag lachen: “kijkdie sukkel”. Het verbaasdeme allemaal niet.Het is op dat stuk kanaal een veel gebruikte aasaanbieding, ook op plekkenwaar geenwier staat; datwist ik.Kanslozemissie eigenlijk. Metwat voor systeem je ookwilt vissen: zorg dat je lijn vanaf je aas zoveel als mogelijk over de bodem loopt. Ik kan het niet genoeg benadrukken.Karpers hebben nu eenmaal een behoorlijk leervermogen en dat gaatwat verder dan demeesten van ons denken. Ik dacht dat het al vaak genoeg beschreven was in de karperlectuur.Toch zie je zo vaakmensenmet hun lijnen direct strak naar het lood toe vissen.En dan staan er een zwikkie hengels op een rijtje.Van jou, jemaat, en ach, je hebt nogwat achtenswaardige collega vissers die precies hetzelfde doen.Datwordt een soort spitsroeden lopen voor karpers. In de oudheid hadden deRomeinen daar een treffende naam voor: decimeren.Dekarperdiedoordewolgeverfd iskentz‘nomgeving,herkentgevaar,of leertdatkennen.Vroegerof later leggen zede associatiemet strakke lijnen in debuurt van of opde stek en gevaar. Je decimeert je kansen. In de handel zijn diversemooie “sinkers” verkrijgbaar, bedoeld om te gebruiken als een soort flying backlead. Tungsten. Indrukwekkend, zo‘n term.Klein en compact ook. En duur.Misschien beter je eurostukken om je lijn vouwen, datwerkt effectiever en isgoedkoper.Hetpunt isdatwanneer je eenbeetje serieusvist, je al snel120-150gram lood standaardgebruikt. Of zwaarderop serieus stromendwaterofgrote afstanden.Enopdat looddraai jij je lijn strak.Met je lullige tungstendingetjes daarop.Nou: dieworden gewoonmee naar boven getrokken.Ze doen hoegenaamd niets, behalvewat vuil pakken dan.Het afzinkenvan je lijndoe jemetbehoorlijkwat lood.Dus eerst jewerpgewicht,gevolgddoor eenflyingbackleaddat al snel een gramof20mag zijn, algebruik ikmeestal zwaarder.En een toploodje, tebeginnenmetminstens eenounce.Op stevigwater is datbijmijalsnel50gram.Enalshetmoetzet ikereen tweedebij.Nietvandatbenauwde,dat latenweaankarperteammembers. Vandie sissy‘smet hun zinloze übergeile set-upplaatjes. Je kent zewel. MetAlijn Danau besprak ik onder andere dit soort zaken, en dan binnen het kader van die bijna onvoorstelbaar geachte communicatie tussenvissen.Hijgaf eenmooivoorbeeldvanhoehij eens zagdat een enkelekarper schrokvan een strakke lijn endaarnadeeveneenszichtbarecollegavissenangstvalligdieplaatsdesonheilsvermeden. Jehoeftzeechtnietallemaal lastig te vallenmet haak en lijn voordat je een reactie krijgt.Dat geldt voor haking op een voerstek,maar ook voor strakke lijnen. Onderschatdie karper en andereMuzenniet.. Met dat soort taferelen aan dewaterkantmoet je niet gek kijken als de karper dergelijke gebieden gaat vermijden.Hetmogen dan gewoontedieren zijn, ze passen die gewoonten even zomakkelijk aan.Die pep, die verweg van de cracks een kilometer verderop zit,gaat er blijmee zijn.Plotselingwemelthet alsnog van dekarper op dievoorheen zo slechte stek. Het laatstewat je doet voordat je je netmet daarin diemooie karper optilt? Je trekt het dier naar je toe, boven het netje.Een beetje zichzelf respecterend karpervisser bekijkt vervolgens hoe of dat de haak zit.Daarworden conclusies uit getrokken, waarbij er dan veel vergetenwordt. Is het prikken, demanierwaarop, al speculatief genoeg, het effect van een dril op de standvandehaak indebekwordtnagenoegnooitgenoemd.Diehaakwijzigt tijdens eendrilnamelijk steedsvanpositie.Een voorbeeld:wegaanervanuitdat je ’mmooi inhetmiddenvandeonderlipprikte,eencentimeterof tweevanafhetbeginvande Scherpmoet jepreciesbekijken. The sky is the limit,wel even bedenkenhoe je lijnnaar je aas loopt. Luc De Baets: “In ”Karper in zicht” kijk je over onze collectieve schouders naar het moderne vissen op karper en bespreekt de relevantie en irrelevantie van een heleboel dingen”. “Ik heb genoten van je boek. Kon er mij goed in vinden. Het is dan vooral ook een boek waaruit veel maturiteit spreekt”. 13 12 L angs de rand van een talud, in het schemerduister, zwemtmet lome staartslagen eenmachtige vis ogenschijnlijk doelloosvoort, af en toe even stilhangend,deborstvinnenuitwaaierend,omdan zijnwegweer tevervolgen.Debek maakt kleine bewegingen, hetwaterwordt langs de ritmisch meebewegende kieuwdeksels gepompt. Een enkele krachtige staartslag is voldoende om een flinke versnelling te verkrijgen, om even laterweer bijna tot stilstand te komen.Onze karper,want dat is het, cirkelt herhaaldelijk kort boven de bodem, de bewegingen van de bekworden sneller, de kieuwdeksels bewegen in cadansmee: hij is alert, zijn receptoren staan op scherp, iets heeft zijn aandacht getrokken.De vis helt nu licht voorover, de bek stulpt half uit en zuigtmet enige kracht de eerste hapmodder van de zachte bodem op. In wat een enorme ruimte lijkt, wervelen tientallenminuscuul kleinemuggenlarfjes tussen een veelheid aan bodemmateriaal zoals afgestorven stukjes blad, flintertjes riet, zand en blubber in de bek.De hebbert zuigt en blaast, selecteert, al doende worden de eetbare zaken routinematig naar het palataal orgaan getransporteerd en in de laatste fase door de kauwplaat en keeltanden fijngemalen waar nodig, om dan pas doorgeslikt te worden. Te kleine deeltjes verdwijnen via de kieuwbogen weer naar buiten, grotere oneetbare rommelwordt gewoon uitgespuugd.Onze viswordt enthousiast,want hij heeft eenmooi bed van die larven gevonden: steeds vaker verdwijnt de snuit dieper in de bodem, ploegend, zoekend, proberend, zodat er langzamerhand een kuiltje in de zachte bodem ontstaat.Af en toe verdwijnt de kop tot over de ogen in de prut: zuigend en blazend.Deonderwaterwereld lijktvooronzeopportunistopdatmoment alleenuitmuggenlarven tebestaan engedrevendoor zijn oerinstincten kan hij eigenlijkweinig anders dan aan die drift toegeven.Ongestoord gravend en grazend heeft ie na een half uurtje een aardig stukje bodem bewerkt, hier en daar een kuiltje, of zelfs een grote kuil, gemaakt. Soms helt de vis steil voorover en staat bijna haaks op demodderlaag, het gravenwordt dan kracht bij gezet door een enkele staartslag, zichzelf dieper de blubber in stuwend.Al etend ontsnappen er bodemgassen, die soms ook via de bek naar binnen gaan om dan via de kieuwbogenweer als fijne belletjes op te stijgen.Aan het oppervlak van het door het velewroeten nu plaatselijk bruin gekleurdewater, ligt eenmooi schuimplakkaat, om door dewind en zachte onderstromingweer langzaam uiteen teworden gedreven.Even later ishet alsof ernooit ietsgebeurd is:met eenpaar staartslagen isbroeder cyprinus alweer tientallenmeters verderop, zijnweg vervolgendom aan tekomenbij eengeheel ander soortbodem en diepte. De zanderige bodem is hier bezaaidmet stenen en keien, die stuk voor stuk geheel bedekt zijnmet driehoeksmosseltjes. Ook de omgeving tussen de keien is vergeven van de samengeklonterdemosseltjes: een echtemosselbank compleetmet verschillende soorten alg en anderewaterplantjes. En hetwemelt er van allerhande lekkernijen voor een karpermet stevige trek: van vlokreeftjes totwaterpissebedden, vanwatervlooien tot diversewantsen zoals het bootsmannetje, zwemwantsen of duikerswantsen, slakjes in soorten enmaten, diverse larvensoorten, onder andere van de libelle en de kokerjuffer,maar ook waterkevertjes enwatertorren.Het vele dierlijke levenwordt aangetrokken door de talloze levende én dode, nu ontbindende, mosseltjes, echter bovenal door de ontelbare schuilplaatsen die de klontenmosselen bieden.Natuurlijk staat demossel zelf ook op hetmenu, al zijn die een stukmindermakkelijk verkrijgbaar danmenig visser denkt: juist omdat driehoeksmosselen stevig samengeklonterd zitten en een karper nauwelijks tot niet kanwrikkenmet die bek,wegens het ontbreken van kracht in diezelfde bek.Zeblijven zo afhankelijkvan een enkel loszittend exemplaar. Achteronzekarperdoemtuithetnietseen schimopenzelfsnogeenderde!Zewareneraldie tijdal,maarbleven steedsbuiten beeld, onze eerste viswas dus al vanaf het begin niet alleen.Die anderen trekken nu alle aandacht,want beginnen intensief te azenop en ronddemosselplaat,de eerstevishangt ermaarwatvoor spek enbonen indebuurtbij, zwemtnog eens een rondje rondz’ndikkevriendjes.Diezijndrukdoende:blazendenzuigend spoelenzeveelsoortigekleinebeestjesuithun schuilplaats, en alles wat in de stofzuigerbekken beland krijgt dezelfde behandeling als eerder bij hun collega demuggenlarven.Want karpers doen nu eenmaal graagwat karpers goed kunnen: rommelen, scharrelen, blazen en zuigen.Heerlijk veel klein spul Ze zijn goed toegerustommakkelijk doorhet leven tebadderen. 247 246 uit te hangen.Onverstaanbaar. Routinematig positioneerde ik eerst de hengels, het aas en voer, om vervolgens in de stromende regen kamp temaken.Om eindelijk vanuit de biv een beetje naar buiten te gaan staren, ondertussen opdrogend met een potje bier onder handbereik als een soortgewonnen troostprijs. Die nacht werd het winter; de grijze wolkentorens vluchtten tot voorbij de horizon, om plaats temaken voor witte ijskristallen; de temperatuur daalde tot tegen het vriespunt.Maar ook dat ging ik lekker vinden, want zeg nou zelf: vissen is puur plezier. In de ochtend dampte het kanaal alsof erwarmwatergeloosdwas,met een oppervlak als een spiegel. Geen rimpeling, geen visje, dat vervloekte oneindig vlakkewater.Grenzeloos optimisme overvielme. Tijd voor een andere, geheel nieuwe stek.Datwas een gokje.Het bleek een verloren gok: druk, herrie, scheepvaart als luizen op een zeer hoofd, kortom: teveelmensenleven omme heen.Toch had ik ingegooid, niet geschoten is op zekermis.Totdat de schepenm‘n toppenwelhaast raakten en grove schroevenmijn stek verticuteerden.Vissen is en blijft een oneindig feest. Ah!Mooi!Obstakel onder de kant, dat kosttememaar drie lijnen,misschien toch een andere stek opzoeken na deze tweede bitterkoude nacht.Hetmoest immers leuk blijven en het zoumeezitten,datwas de afspraak. Mijn vismobiel draaide getrouw de volgendeBelgische kilometers, da‘s zo‘n 1500meter per kilometermoet jeweten.Of, dat lijkt dan zo te zijn.Gelukkig bleek de nieuw beoogde stek bezet doorwitvissers.Dat is al een stuk leuker dan andere, zelfbenoemde,karpervissers.Hetgeenmijbewoogdanmaarweer eenvolgende stek te zoeken, compleetonbekend,dus altijd leuk.Na een uurtje of twee dat ongemakkelijke gevoel: “leuk” kreeg steedsmeer die andere betekenis.Kort na het donker worden besloot ik danmaarweer een volgende stek op te zoeken, jeweet immers nooit hoe lekker het gras van de buurman elders is.Totmijn onuitsprekelijk genoegenwas demaan stralend als de zon, de nacht kristalhelder en leeg, alles zeiknat en was het buiten nog steeds bitterkoud.Nu kreeg ik er echt zin in: pijn isfijn.De vele schepen zorgdenwel dat ikwakker bleef. Althans,dedoorhenveroorzaakte stromingdeed iederepaarminutendehandelpiepen.Het enigewat eigenlijknogmistemet aldie pretwas een dikke vis.Die dan losmoest schieten,want dat zijn altijd degrootsten. Hetwerd langzaamdenieuwedaguitzitten,met eennog altijdveel tewarm zonnetje en eigenlijk temoeomnog teverkassen. They might be giants H etvissenwas taaierdanooit tevoren,bikkelhardenzonderkwartier.Sprokkelenvooreenvis,al is“lijden”hiereen beterwoord.Maarhetwoord “opgeven” isnog steedsgeschrapt inmijnwoordenboek.Zo toog ikmaarweer eens naarhetBelgische. Ikhadmetmezelf afgesprokendatdezekeer allesmee zou zitten.Datwas eenbelangrijkdeel vanhetnieuweplan.Hetbegonweliswaarmet eenportieongeëvenaardBelgischfile-happenop zondag,maardat was juist leuk, zohad ikbesloten. Immers;hoe langer jeop jegedroomdewenswacht,hoe lekkerder ie smaken zal.En je een beetje stevig ergeren is ookfijn.Wat zou volgenwerd een soort roadmovie. Hetwas koud,winderig, nat en kil, toen ik eind van demiddag aankwam op de eerste stek.Het kanaalwas verlaten, geen hond te zien, zelfs de altijd fanatiekewielrenners op het jaagpad zaten bij de kachel danmaar liever verbaal deEddyMerckx Beenhardwatermet eenpotjebierals troost. Scheepvaart als luizen op een zeer hoofd.